mali
Mali(球)
remasudj ta vincikanmali, a pinaka ta buru uta, mavananga ta pinadjele ta ‘undu nua buru, sa lipurupuru a aicu a mali. aza ‘undu nua buru, uri kipasusu tua kinakemudan na buru sa penetj ta maqati a kinacavacavan ta beneru tua maljaljuvaq. matu izuanga a sedjaljep a kinakemudan na buru tua kinula kata qulu, inia sedjaljep ta lemima ta benuru.
yakiyu
remasudj ta vincikanyakiyu, avan a ‘undu nua kinateveteveljan, sa maljaljuvaq a tjaljakedri a masiva a cawcaw i baburuan(mamalian). uri a mavaday azua a caucau nua maljaljuvaq tua “cemual” kata “zemazaw”. sa, uri penangul ta buru a caucau nua “cemual” a siveric na caucau a “zemazaw” sa kipasusu a mekelj ta sepatj a haku. nu maqati a mekeljanga a kiliyus a ita i baburuan(mamalian), sa alapen ta ita a supu(tinsu);saka, tinavelakanga a buru nua caucau a “zemazaw” sa ika benuruanan aza a caucua nua “cemual”. nu maljaljuvaqanga, uri masasevalivalit a kinateveteveljan. sa izua a tjaliaw a supu(tinsu) na kinateveteveljan, uri qemacuvung taicu a ‘undu nu sikamasansivalj a kiuku i vecekadan(九局中), avan azua a sikamasanunemlj a kiuku i maljaljuvaq nua kakedriyan, a sikamasanpitjulj a kinku i maljaljuvaq nua maqacuvucuvung. saka, nu mamau ta supu(tinsu) na kinateveteveljan nu sikamasansivalj a kiukuanga sa maljaljuvaqanga.
pinpung
remasudj ta vincikanpinpung, uri cemabecab(binakebak) a masasevalivalit ta ita a mali nua madrusa tuki masepatj a caucau i cukui nu maljaljuvaqanga, qaw masaliawliaw i kacauwan. uri alapen a cabiljap nua buru na caucau nu maljaljuvaq, sa cacabcab taicu a buru a caucau pitudreq ta aralj i cukui. maqatianga a maljaljuvaq a taitan tuki sikinmasalj, nu inia tinavelak ta buru na caucau, sa uri alapen ta ita a supu(tinsu) na zuma.
a qapurung
remasudj ta vincikantjaljapazangal a palisian a maljeveq nua sepayuan a kacalisiyan, uri palisi a kacalisiyan nu lima a cavilj a kinetalj, navaikanga tia mamazangiljan, sa mavananga a tjaljapazangal. sa, tjapazangal taicu a djemuljat, izua a rakac nua mamazangiljan, sa alapen ta tjaqaca a tjelu a puluq a maru tadjekuacan a djuljat niamadju, a sanparavac niamadju a umaq, sa kaljava ta siveric ta qapurung ni pulingaw. saka, uri cemekecek tia rakac nua mamazangiljan tua qapurung kaizuanan. aicu a qapurung, uri tinavelak na tjakedri a mamazangiljan, sa uri kinisenayan nia vuvu tazua a caucau uta. uri semeqas ta djuljat sa mekelj tjai umaq na mazangi nu qemacuvunganga ta djemuljat. uri masan ta cinunan nu tjadjaljaw a mangtjezanga a caucau, mavananga a maljaljuvaq a qemacuvucuvung kasicuacauyan. saka, azua a djemuljat, avan a kungring nua kacalisian a qemacuvucuvung tua masan a cinunan, uri sinan tua qapurung na qaljic nua kasiw kata vaudj, sa maqati a kitulu a cemekcek. nu qemacuvunganga a maljaveq, uri verican a aicu a djuljat kata qapurung na palisian.