saviki
aicu a makamaza i ljavljav a qinaljan liav a sinitalam a tjapacucunan, aza qapulu sevesevec a pasa vavav, nu venangalj namavalid namacaicaing, a kapac nakemerap, inika marekutj ta vali, pazangal a maveceluq a maipuq.
saviki | |
sinikeljang ta cemel kata kasiw | |
界 | Plantae |
演化支 | Angiosperms |
演化支 | Monocots |
演化支 | Commelinids |
目 | Arecales |
科 | Arecaceae |
屬 | Areca |
種 | A. catechu |
sinivecikan ta cemel kata kasiw | |
Areca catechu | |
pinapungadan ni Carl von Linné | |
zumanga a ngadan | |
kinakaian na amerika | Areca |
pinairangan | pun-nn̂g |
ciniukuan | 檳榔 |
azua a saviki a kemasi a malaysia, sa tinalem a masanliawliaw i taiwan. aicu a saviki, mavananga a tjaljapazngalan tua kakudan nua kacalisiyan a paywan.tuki a puvaljaw, palisian, kinataliduan kata kalakudakuda, tjara avan a saviki.
azua a kakudan nua paywan, izuazua a saviki a tinalem idedet tua tjumaq na kacalisiyan, sa avananga a vincekadan nua katjunangan. kata, nugljingulj a valjangaw nua saviki nu venuciar, sa bulaybulay tua nasi na kacalisiyan. izua a qaca a kasiw na saviki, avan a kivangavang tua remaqiz a kaqunuwan uta.
tuqadavqadavan, tjara padjele a saviki tua patjavang ta qaljaqalja, sa nu nekanga a saviki, ini a maqati a kisudju kata puvaljaw. nu puvaljawanga, maqati a kasusu a uqaljay a qaluin ta taringucan a saviki kata a zuma a levan, sa aicu a pacugan, avan a kinisenayan tua tjuruvu a aljak kata kakiljivakan nia uqaljay. auza a paruk nua saviki a sinipalisi, sa maqati a kasiw nua saviki ta temapau, maqati azua a asaw(rapanq) na saviki tua papizuanan ta kakanem, kata ljinama tua pecungu., saka, nu kalakudakuda tia kacalisiyan, tjara padjele a saviki numaya.
patjara sikudakudan nua saviki
remasudj ta vincikansisanqaljaqalja
remasudj ta vincikannu izua tja qaljaqalja tja cunguljan pumaya a uqaljay a vavayan, tjangtjangen a maneapu a tja sipasedjalu.
sikisudjusudju
remasudj ta vincikannu papucekelj itjen a sauqaljay, kemacu tua saviki kata djinaljeng a vava, katua seman ljakarav ta saviki, tua tja paqaljayan ta sauvavayan.
aicu a saviki a sinipaukuz, mavan a apipian a saviki, saka izua te'ung, saviki, amis uta, tu sinipatarevan ta pausevu tua vavayan, nu izua nakuyan taicu a saviki, mavan sinanemasiya' tjaivavayan.
sisenasenay
remasudj ta vincikannumasudjusudju ka sicuyan, sinan parutavak tua tjengelayan ta sudju. (saviki i kaljualjuvng mataita a venusuk), aminsun a ku kinatjengelayan siniaya.
saka, itua senay nua masisi, aicu a saviki a patarevan tua ' iniladjan kata nasi nua mamazangiljan.
sikivangavangavang
remasudj ta vincikankasicuayan a kakedriyan sinankuku, aza namalaic a livuljung makaya remakac a kivangavang; aza uqaljaqaljay malalumalj tua kemavakav tua qapulu.
sisansipayzan
remasudj ta vincikannukaljazalangzangan malap tua livuljung saqecapi aseman sipaizan tu sipaipaiz masuzulek itjen.
kemapalisi
remasudj ta vincikannu matjez itjen tua 'inaljan a kasicuayan, tjara padjele tjelu a apu kata tjelu a kupu a vava tu sinanepaqaljayan tjai sevalitan.
milingan a patjara saviki
remasudj ta vincikanka sicuayan izua ti sa tjukutjuku, qau mapuapu timadju, kacuaiyanga vaik a sema tjatjan, qau sidjilay i tjatjan azua inapuan; qau sa cemuvuq azua djilai tua saviki. qau meqacanga azua saviki venangalj, qau kisavikin anga ni sa tjukutjuku tu apuin. azua tisa tjukutjuku, ka vaik a kivala sema zua itjua tapav nua mareqali, inika pinarimasudj a tapav, qau suapan ni sa tjukutjuku, sa tjangtjangan ta saviki, sa vaik a cemikel a tjumaq. mangtjez a mareqali, ljaqa tima nasemuap tua tja tapav? tjananguaq a tja raungen aya, qau raungen nua mareqali, manu mangtjez azua ti sa tjukutjuku. ka ivililjanga, sini pakigaljuanga tua tjalja sauqaljayan a uqaljai, sa papucekelji. pai sinivalet tua nanguaqan ni tjukutjuku ayaya za milimilingan.
kakudanan
remasudj ta vincikantja si’alja’alja’alja aicu a apu nu izua a mangetjez a kivala.
papuapuan
remasudj ta vincikankana cekeljananga tjara izua sakamaya a papuapuan i tjumaq. a papuapuan papusavikian tua tjatjangtjangen
ljakarav
remasudj ta vincikanaicu a tarar, palalj katua saviki namasan ljakarav itua paukuz nua mamazangiljan nu pucekecekelj.
qunvulj
remasudj ta vincikanaicu a saviki, lekelek katua dridri si qunvulj tua naqemati.
kasizuan
remasudj ta vincikan鄭漢文等,2004,《排灣族民族植物》。臺北:行政院農業委員會林業試驗所。P286。