gung
gung (牛)
remasudj ta vincikan| gung | |
 | |
| sinikeljang | |
| 界 | Animalia |
| 門 | Chordata |
| 綱 | Mammalia |
| 目 | Artiodactyla |
| 科 | Bovidae |
| 亞科 | Bovinae |
| 族 | Bovini |
| J. E. Gray, kacaviljan a 1821 | |
| sinivecikan | |
| Bos | |
| Linnaeus, kacaviljan a 1758 | |
| zumanga a ngadan | |
| kinakaian na amerika | bovini |
| pinairangan | gû |
| kai a sakizaya | bukang |
| ciniukuan | 牛族 |
a titjen a se paiwan,nu paquzip tua qemuziquzipen, avan a paquzip ta gung, a sinan tjaljapazangalan tua sengsengan. a ljemita tua paljing, tjara patjatju izua gung a pinaquzip. azua paquzip tua gung, na masan tjelulj a sasusuan. a sangasangasan, muri sisan ljicaq tua can, tusi tavaljan, a sikasanmusalj, uri si rakac tua palidring katua na sadjelung a nanemanga, qau tjasipiliq tu namairangez a kelja, satja pakicaquani, qau tja sekauljan anga, a sikasantjelulj, uri tja culjuyin tu kanen, nu djemaljun tua sinu pazangal a palisian, a papuvaljau, a seman pacayan, a qepuan nua taqaljaqaljan, tjara cemulju ta gung tu si paseljavak, a pakan tua mareka kasusu, katua mare ka qaljaqalja a caucau.
qau a inavalj katua i kacedas a se paiwan, mangtjezanga sepairang i vuljavuljau, ana kemacu ta gung tu si kasengseng tua can, manu naruqizing sa makiqata aravac. qau veneli anga se paiwan sa paru se pairangen a paquzip ta gung tu sika sengseng. manuq maudalj maudalj, viililj meliyau anga gung i gadu. a siqivuan na pairng “ gu ” aya, ljakua lemangda ta pairang nu temulek ta “ gu ”, “ gung ”, “ gung ” ayaya sakamaya, qau pacualan anga na sepaiwan sa papungadani tu “ gung ”. a imaza a paiwan “gung” aya. mapuuljat apatjetucu, qau azua liyau a gung nu paveli, liyau a tan uta a kini valjitjuq, inika uri mamauram anga.
sipaquzipan
remasudj ta vincikana tja sipaquzipan tua gung, tja tjuruvu a laveten pi gadu, ita niyamadju a kadjunangan, sa pakikani a gung izua, nu uri semancan anga, vaiken a karim sa kacui a macan, patjemaqacuvng a sengsengan, tjaulan anga pacikel igadu. mapulju a paquziqizip tu sirakarakc ta nanemanga, qau sisan “ gutiau ” a pakaizua. azua “ gutiyau ” aya itjen. a tja kakudan, penalisi a paquzip ta gung , mavan nu ikamaqati a keman tua vutjulj na gung, tja pasususuan a kemasi sicuayan. mangetjez anga “ se helan ”, na kemacu a kemasi “ Pilipinas ” tua gung, sa sivaik a sema viri a qinaljan na i paiwan, a kivalit ta venan, qau papungadani tu “ ljuang ”. sini pacual ta na“ senantau ”a caucau a kakaiyan ta qemuziquzip. nu sepatj a kula sa patutuan uta, mavan a ljuang a siyaya, patjetucu inianaka mapavalit.
milingan
remasudj ta vincikansicevud nua gung
remasudj ta vincikanizua a milimiligan nua bunun a patjara gung mavan a kemasi cing a cawcau:
kasicuyanga, izua a madrusa a marekaka, a kaka a tjavulung ti Minoonne, kati kaka a tjaljaljak ti Minoonnepo. izua a kintalj, nakiqasiw ti Minoonnepo sa mecevung ta cing a cawcau a macidilj, qaw kiayan tjaimadju tua umaq nimadju ti Minoonnepo sa nataqetanga timadju tucavilj. nu migacaljanga timadju, alapen ta ljaceng avan a cemel naza a cing a cawcau a pakan tjai Minoonnepo. nakemananga ti Minoonnepo, uri mepupicul timadju. sa, pulingulj aza a cing a cawcau tjai Minoonnepo a sematjumaq, ljawa inika djemumak ta kaka a tjavurung. sa kiadjuq a cing a cawcau tua pulingulj ta kaka a tjaljaljak. qaw pakitulu a cing a cawcau ta kaka a tjaljaljak tua venecivencik kata temalemtalem, sa pavay tjaimadju a ita a gung uta. nu meqacanga ti kaka a tjaljaljak, namasan tua cawcau na taiwan.